Шолу
Аннотация
Зерттеу мақсаты. Тимпаносклероздың әртүрлі классификацияларын талдау, оларды науқасты емдеу тактикасын анықтау үшін біріктіру орынды.
Зерттеу әдісі. 2016 жылдан 2022 жылға дейінгі кезеңде созылмалы отитпен ауыратын 403 науқастың ауру тарихына талдау жасалды. Барлық науқастарда тимпаникалық қуыстың микроскопиялық отоскопиясы және уақытша сүйектің компьютерлік томографиясы жасалды.
Олардың ішінде 166 науқасқа тимпаносклероз диагнозы қойылды және олардың барлығына тимпаносклеротикалық бляшкаларды алып тастау арқылы құлақ қалқанының тұтастығын қалпына келтіру үшін хирургиялық араласулар жасалды.
Зерттеу нәтижелері. Күтпеген жағдайларды жоспарлау мен алдын алудың ыңғайлылығы үшін біз тимпаносклероздың өзгертілген классификациясын жасадық:I дәреже-есту қабілеті өзгермейтін бүкіл құлақ қалқанындағы тимпаносклеротикалық өзгерістер.II дәреже-тимпаносклеротикалық өзгерістер тек тимпаникалық мембранада және есту сүйектерінде, өткізгіш типтегі есту қабілетінің бұзылуы немесе сүйек-ауа аралығы 15 дб дейін аралас есту қабілетінің жоғалуы.III дәреже-тимпаносклеротикалық процестің тимпаносклеротикалық процестің тимпаносклеротикалық қуысқа таралуымен тимпаносклеротикалық өзгерістер, сүйек-ауа аралығы 30 дб дейін өткізгіш типтегі есту қабілеті бұзылған.IV дәреже-құлақ қалқанындағы тимпаносклеротикалық процесс, өткізгіш типтегі есту қабілетінің бұзылуы және 30 дб-ден асатын сүйек-ауа аралығы бар көп немесе аралас есту қабілетінің жоғалуы.
Қорытынды. Біз ұсынған жіктеу модификациясының есту жағдайын ескере отырып, тимпаносклеротикалық процестің орналасуын анықтауға мүмкіндік беретін практикалық маңызы бар. Бейнелеу деректері мен аспаптық зерттеулердің үйлесімі процестің таралуын анықтауға мүмкіндік береді, соның негізінде емдеудің оңтайлы нұсқасының әрекет алгоритмін есептеуге болады.
Түпнұсқа мақалалар
Аннотация
Өзектілігі. Медициналық-санитарлық алғашқы көмек (МСАК) көрсету жүйесін дамытуға бағытталған іс-шаралардың бірі емханалар базасында шұғыл медициналық көмектің құрылымдық бөлімшелерін қалыптастыру. Жедел медициналық жәрдем станциясына шақырту түскен кезде шақыруларды қабылдау жөніндегі диспетчер оларды ауырлық және жеделдік дәрежесі бойынша 4 санатқа бөледі.
Шұғылдықтың төртінші санаты, оның ішінде жедел аурулар, созылмалы аурулардың өршуі, науқастың өміріне тікелей қауіп жоқ және шұғыл ауруханаға жатқызу талап етілмейтін кезде, емхананың жедел медициналық жәрдем бөліміне беріледі.
Зерттеу мақсаты. МСАК деңгейінде тұрғындарға шұғыл медициналық көмекті ұйымдастырудағы қызметін зерттеу.
Зерттеу әдістері. Ақтөбе қаласының №1 қалалық емханасында шұғыл медициналық қызметіне 2019-2023 жылдар аралығында ретроспективті талдау жүргізілді.
Нәтижелер. 4 санат бойынша шақыртулар саны жыл сайын артуда. Шақыртулар саны 2019 жылы 15231 болса, 2023 жылы бұл көрсеткіш 1,2 есеге ұлғайды, яғни 19183-ді құрады. 2019 жылы кешіктіріліп орындалған шақыртулар саны 412 болса, 2023 жылы бұл көрсеткіш 2,7 есеге ұлғайып, 1146-ны құрады. 2019-2023 жылдары аралығында госпитализацияланғандар саны 1953-тен 1614 -ке дейін (17,4% - ға) азайды. Аурулар классы бойынша шұғыл медициналық көмек шақыртуларын зерттеу, шақыртулардың ең көп жилігі тыныс алу мүшелерінің аурулары (5008) екендігін көрсетті. Екінші орында – қан айналым жүйесінің аурулары (3818), үшінші орында – асқорту жүйесінің аурулары (2609), төртінші орында – жүйке жүйесінің аурулары (1353) алды.Жас ерекшелігі бойынша жоғары шақыртулар, әсіресе 18 жастан жоғары ересектерде байқалды, жалпы шақырту санының 68%-ға жуығын құрайды. Емхананың жұмыс және жұмыс уақытынан тыс уақытын ескере отырып, шақыртулар санына саралау жүргізілді. Жүргізілген зерттеу шақыртулардың басым көлемі емхананың жұмыс уақытына тиесілі екенін көрсетті.
Қорытынды. Созылмалы аурулардың, оның ішінде тыныс алу, қан айналым және асқорту жүйелері ауруларының жоғары болуы, жеделділіктің 4-ші санаты бойынша шақыртулар жиілігінің артуына әкелді. Автотранспорттың жетіспеушілігі шақыртулардың кешігіп орындалуының бірден бір себебі. Сондықтан, емханада жалпы практика дәрігерлері мен шұғыл медициналық көмек бөлімінің жұмысын оңтайландыру және емханаға тіркелген тұрғындардың шұғыл медициналық көмек бөлімінің қызмет атқаруы туралы хабардарлығын арттыру қажет.
Аннотация
Жатыр мойны обыры-әйелдерде жыныс мүшелерінің ісіктерінің ең көп таралған түрі. Визуальді локализацияға қарамастан, III - IV сатыдағы жатыр мойны обыры науқастардың 39,8% -да анықталады. Бүкіл әлемде жатыр мойны обыры ең жиі диагноз қойылған қатерлі ісіктердің бірі болып табылады.
Жатыр мойны обыры ең көп таралған түрлерінің бірі болып қала береді, жиілігі бойынша 2-ші және әйелдердегі қатерлі ісіктер арасында өлім-жітім бойынша 3-ші орында.
Зерттеу мақсаты: аурушаңдық пен өлім қаупін азайту үшін жатыр мойны обырының қатерлі ісікке дейінгі өзгерістерін анықтау үшін әйелдерді скринингтің цитологиялық диагностикасының тиімділігін арттыру.
Зерттеу әдістері. 30-70 жас аралығындағы Ақтөбе облысының әйелдерінің жатыр мойны каналынан жағындылар зерттелді: 2021 жылы - 27163 әйел; 2022 жылы - 29205 әйел; 2023 жылы - 27396 әйел; 2024 жылы 9 айда - 25819 әйел ЖМО скринингі мақсатында. Сұйық цитология әдісімен зерттеу кезінде.
Зерттеу нәтижелері.2021-2024 жылдар аралығындағы сұйық цитология әдісімен цитологиялық скрининг нәтижелері мынаны көрсетті: 4359 әйел оның ішінде 144 - те (3,3%), жеңіл дисплазияда - 252 – де (5,7%), ауыр дисплазияда-167 әйелде (3,8%), қатерлі ісікке күдік 40-та 8 жағдайда (0,2%) қатерлі ісік.
Қорытынды.Біз жүргізген зерттеудің нәтижелері көрсеткендей, негізінен патологиялық процестер қалада тұратын әйелдерде анықталды, олардың ішінде жатыр мойнының қатерлі ісікке дейінгі өзгерістері ауылда тұратын әйелдерге қарағанда екі есе жиі кездеседі.
Аннотация
Зерттеудің мақсаты Ақтөбе облысында жүкті әйелдерде ұрықтың хромосомалық патологиясын анықтаудағы инвазивті пренаталдық диагностикалық әдістердің тиімділігін бағалау.>
Зерттеу әдістері: Ақтөбе қаласының облыстық перинаталдық орталығының 2021-2023 жылдарға арналған ретроспективті деректеріне талдау жасалды: 43584 жүкті әйелдің бірінші триместріндегі пренаталдық скрининг нәтижелеріне талдау жүргізілді, бұл жүктіліктің 12 аптасына дейін жүктілікке тіркелгендердің 82,5%-ын құрады. Хромосомалық бұзылыстары бар балалардың жеке тәуекелін есептеу үшін Life Cycle компьютерлік бағдарламасы пайдаланылды. Нәтижесінде 3343 (7,7%) жүкті әйелден тәуекел тобы қалыптасты; Ұрықта хромосомалық аномалиялардың болуына негізделген жоғары тәуекел тобына жататын әйелдердегі жүктіліктің ағымы мен нәтижелеріне талдау жасалды. Жүкті әйелдердің келісімімен қауіп тобындағы 845 (25,3%) пациентке инвазивті пренаталдық диагностика жүргізілді; келесі инвазиялық манипуляциялар қолданылды: хорион биопсиясы 41 (4,8%), плацентоцентез 198 (23,4%), амниоцентез 323 (38,2%), кордоцентез 283 (33,5%).
Зерттеу нәтижелері: цитогенетикалық және молекулалық-генетикалық әдістерді қолдана отырып, ұрықтың хромосомалық ауытқулары 82 (10,2%) жағдайда расталды: Даун синдромы - 60 (69,7%), Эдвардс синдромы - 15 (17,4%), Патау синдромы - 3 (3,5%), Тернер. синдромы – 4 (4,6%), 4 (4,6%) – басқа хромосомалық ауытқулар. Инвазиялық пренатальды тестілеуден бас тартқан 2498 жоғары тәуекел тобына жататын әйелдердің 39 (1,6%) жүктіліктің қолайсыз нәтижелерін бастан өткерді.
Қорытынды: Постнатальды диагностикаланған хромосомалық бұзылыстарды ретроспективті талдау екінші триместрдің (эхографиялық және биохимиялық) маркерлерін уақтылы қосымша бағалау қажеттілігін анықтады. Пренатальды диагностикалық технологияны сақтау отбасына жүктілікті ұзарту туралы шешім қабылдау құқығын бере отырып, хромосомалық ауытқуларды уақтылы анықтауға ықпал етеді.
Аннотация
Радиожиілік абляциясы (РЖА) - пароксизмалды тахикардияларды радикалды емдеудің тиімді және аз инвазивті әдісі. Алайда, сирек жағдайларда РЖА-дан кеін миокард инфарктісі (МИ) сияқты асқыну пайда болуы мүмкін.
Зерттеу мақсаты. Вольв-Паркинсон-Уайт синдромы бар наукаста РЖА кейін МИ дамуының клиникалық жагдайын ұсыну.
Зерттеу әдістері. 32 жастағы ер адам жүрек қағуының жиі ұстамаларына байланысты жоспарлы түрде ауруханаға түсті. Электрофизиологиялық зерттеу кезінде оң жақ төменгі парасепталды локализациядағы қосымша өткізгіштік жолы анықталды. Науқасқа РЖА жүргізілді. Процедурадан кейін науқаста төс артында ауырсыну, ЭКГ-де ST сегментінің көтерілуі және тропонин деңгейінің жоғарылауы ИМ клиникасы дамыды. Коронаро- ангиография оң жақ коронарлық артерияның (КА) дистальды үштен бір бөлігінде 60-65% стенозды анықтады, басқа КА-ларда обструктивті зақымданулар болмады. 7 күннен кейін науқас қанағаттанарлық жағдайда шығарылды.
Біз PubMed, Google Scholar, Web of Science, Scopus және РИНЦ дерекқорларында «WPW синдромы», «радиожиілік абляциясы», «миокард инфарктісі» түйінді сөздерімен жарияланымдарды іздедік.
Зерттеу нәтижелері.strong> РЖА-дан кейінгі МИ даму ықтималдығы 0,06% -дан 0,1% -ға дейін бағаланады. Сарапшылар бұл асқынудың бірнеше мүмкін механизмдерін болжайды: коронарлық спазм, КА эндотелийінің термиялық зақымдануы, бұл жедел тромбоздың дамуына әкеледі. КА зақымдану қаупі жоғары энергияның ұзақ әсер етуі және РЖА-ны коронарлық синустың жанында жүргізу кезінде артады. Егер КА-дан абляция аймағына дейінгі аралық 2 мм аз болса, КА зақымдану ықтималдығы 50%-ға дейін артады.
Қорытынды.strong> РЖА-дан кеінгі МИ коронарлық синус аймағындағы араласулар кезінде жиі кездеседі. Оператордың тәжірибесі, аритмия субстратының егжей-тегжейлі картографиясы, абляция техникасы МИ алдын алудағы негізгі факторлар болып табылады. КА зақымдаған жағдайда КАГ орындау қажет.
Аннотация
Паркинсон ауруы (ПА) әлемдегі екінші ең таралған нейродегенеративті ауру болып табылады, жыл сайынғы аурушаңдық деңгейі 100 000 адамға 8-ден 18-ге дейін. 60 жастан асқан адамдар арасында ПА таралуы айтарлықтай өсуде және болжамдар 2030 жылға қарай диагноз қойылған жағдайлардың саны екі есе өсетінін көрсетеді.
Амантадиннің дискинезияны емдеуде тиімділігі дәлелденіп, жиі ПА-да бастапқы монотерапия ретінде пайдаланылатынына қарамастан, оның ПА-ның декомпенсациясы кезінде емдеудегі рөлі әлі де аз зерттелген. Бұл мақалада ПА-ы бар 72 жастағы азиаттық әйелде ұзаққа созылған қызбамен бірге жүретін өкпенің төменгі бөліктің екі жақты пневмониясы дамыған жағдай көрсетілген. Қозғалыс белгілерінің нашарлауымен күресу үшін оған амантадин сульфатының инфузиясы тағайындалды, нәтижесінде бұлшықет тонусы, ригидтілік және тремор жақсарды. Бұл жағдай амантадин сульфатының декомпенсацияланған ПА-да, әсіресе пневмония сияқты ауыр инфекцияларды қамтитын жағдайларда тиімді емдеу мүмкіндігін көрсетеді. Нәтижелер амантадиннің жүйелі стресстің жедел эпизодтары кезінде қозғалыс қызметін тұрақтандыруда рөл атқаруы мүмкін екенін көрсетеді, бұл ілеспе аурулары бар ПД күрделі жағдайларын емдейтін дәрігерлерге жаңа мүмкіндіктер ашады. Әрі қарайғы зерттеулер мұндай жағдайларда амантадиннің емдік ауқымын нақтылауға және қарқынды терапия кезінде ПА-ый бар емделушілер үшін неғұрлым мақсатты емдеу хаттамаларын әзірлеуге көмектесуі мүмкін.
Аннотация
Қазақстанда медициналық білім оқыту мен білім берудің үнемі жаңартылып отыратын тәсілдеріне байланысты бетбұрыс кезеңін бастан кешуде. Дәрігерді даярлаудың заманауи жүйесінде инновациялық цифрлық және симуляциялық технологиялар жетекші орын алады. Клиникалық жағдайларды модельдеу тиісті медициналық құзыреттіліктің дамуына ықпал етеді.
Сапалы симуляциялық оқытуды жүзеге асыру үшін практикалық дағдылар орталықтарын жақсы техникалық жабдықтау, оқытушы-жаттықтырушыларды тиісті даярлау, әртүрлі бағыттар бойынша клиникалық сценарийлердің жеткілікті болуы қажет. Медициналық университеттердегі техникалық жағынан жақсы жабдықталған практикалық дағдылар орталықтары өздерінің оқыту траекториясын "қарапайымнан күрделіге" қағидаты бойынша оқыту деңгейіне қарай құруы керек: практикалық дағдыларды техникалық пысықтаудан бастап имитацияланған клиникалық жағдайды шешуде көпсалалы тәсілге дейін. Сол кезде ғана біз университеттен "шығу" кезінде біз жеткілікті білімі мен практикалық дағдылары бар маман аламыз.
Медицина тарихы
Аннотация
Мақалада белгілі қазақ ғалымы және ұстазы Тұрақбай Жетенұлы Үмбетовтың (1938 – 2024) өмірінің негізгі кезеңдері мен ғылыми шығармашылығының нәтижелері баяндалған. Әрине, бұл Қазақстанның морфологиялық ғылымы мен жоғары медициналық білімінің көрнекті өкілі болды.
Ол қазақ халқының, қазақ зиялыларының үздік ерекшеліктерін біріктірді. Ол өз елінің патриоты болды, ол өзінің барлық қабілеттерін Қазақстанда морфологиялық ғылым мен жоғары медициналық білім беруді дамытуға арнады. Морфология мәселелері оның өмірінің маңызды бөлігін құрады. Оның ғылыми зерттеулері анатомия, гистология, цитология, эмбриология және патоморфологияның (лимфоидты органдардың гистофизиологиясы, қоршаған ортаның жағымсыз факторларының әсеріне адам мен жануарлар мүшелерінің бейімделу және реактивті өзгеру мәселелері,морфология тарихы, анатомия, гистология, цитология және эмбриологияны оқыту әдістемесі) кең ауқымды іргелі және қолданбалы мәселелеріне арналды. Т.Ж. Үмбетовтың лимфология және иммуноморфология саласындағы зерттеулерінің нәтижелері Қазақстанда да, одан тыс жерлерде де ғылыми жұртшылықтың жоғары бағасына ие болды. Т.Ж.Үмбетовтың экологиялық-морфологиялық зерттеулері әртүрлі экстремалды тұрақсыздандырушы факторлардың (ауыр металдар қосылыстарының әсері, металлургия, химия және мұнай-газ өнеркәсібі кәсіпорындарының өндірістік ортасының факторлары) әсерінен адам ағзасы мен омыртқалы жануарлардың құрылымдық-функционалдық өзгерістерінің морфологиялық эквиваленттерін анықтады. Осы зерттеулердің нәтижелері еңбек жағдайларын жақсарту бойынша емдеу-алдын алу шараларын әзірлеуде іргелі негіз болды. Ол жасаған анатомия, гистология, цитология және эмбриология бойынша оқулықтар морфологияның барлық салалары бойынша заманауи идеялардың энциклопедиялық жиынтығы болып табылады.