Шолулар
Аннотация
Бұл мақала туа біткен лейкозы бар науқастың клиникалық мысалы жағдайында қарастырылған қазіргі неонатологияның өзекті мәселесіне арналған.
Туа біткен лейкоз лейкоздың өте сирек кездесетін және ең ауыр, сыни түрі болып табылады, бұл ерте неонатальды кезеңде балалардың жоғары өліміне әкеледі.
Мақалада жаңа туған нәрестелердегі жедел лейкоздар туралы әдеби анықтама және туа біткен лейкоздың патогенезі мен клиникасының ерекшеліктері, туа біткен лейкоздың клиникалық жағдайы, перзентхананың неонатолог дәрігерінің дұрыс емес тактикасы – осы баланы қарау кезіндегі балалар емханасының педиатр дәрігерінің қателіктері келтірілген. Біздің ойымызша, бұл жағдай неонатологтардың тек жатырішілік инфекцияларға ғана емес, сонымен қатар клиникалық көріністері ерте неонаталдық кезеңде мүмкін болатын қан ауруларына, оның ішінде қатерлі ауруларға да назар аударуға лайық. Жаңа туған нәрестедегі қанның клиникалық көріністері мен орташа өзгерістерін ерте анықтау неонатолог дәрігерлерге ұқсас клиникалық және зертханалық деректері бар патологиялық жағдайларды дифференциалды диагностикалау үшін осындай балаларды толық тексеруге мүмкіндік береді деп үміттенеміз.
Аннотация
Қазақ қыздары арасынан шыққан алғашқы жоғары білімді дәрігер Аққағаз Досжанова туралы деректер жан-жақты талданды. Тәуелсіздік жылдарындағы бір жетістігіміз – жоғалтқанымызды іздеп табу, өшкенімізді жаңарту, барымызды көрсету болды. Бұған елімізде кеңінен қолға алынған ҚР Президентінің «Мәдени мұра» және «Рухани Жаңғыру» бағдарламалары негізінде жүзеге асырылған шаралардың септігі тиді.
Мақалада алғашқы дәрігер қазақ қызының ХХ ғасырдың басындағы елдегі саяси істерге белсене араласуы, денсаулық сақтау саласының қалыптасуымен қиындықтарын шешуге қосқан зор үлесі баяндалды. Оның ұлт мүддесі үшін «Алаш» қайраткерлерімен бірлесе қызмет еткені жөніндегі тың деректермен қайраткерлік ролі көрсетіледі. А. Досжанованың қысқа ғұмыры мен өшпес мұрасы нақты мысалдармен, қиында қилы заманда өмір сүргені айтылды.
Аннотация
Бұл мақалада білім беру және медициналық практикалық процестер саласында виртуалды және толықтырылған шындықты пайдаланудың өзектілігі көрсетіледі. Бұл технологиялардың болашақ қызметкерлерді оқытудағы және медицина қызметкерлерінің қызметін оңтайландырудағы маңыздылығы шетелдік мысалдар негізінде талқыланады.
Ағзаға және қабылдауға ықтимал теріс әсерді назардан тыс қалдырмай, медициналық білімді жетілдіруге инновацияның әсері талданады. Мақала сонымен қатар, жаңа технологияларды заманауи медициналық тәжірибеге және білім беруге сәтті интеграциялау перспективаларын бағалауға бағытталған.
Сүт безі қатерлі ісігімен ауыратын науқастарда антрациклинге негізделген химиотерапияның кардиоуыттылығы – бірқатар жағдайлар
З. Тлегенова, С. Балмагамбетова, Б. Жолдин, Г. Курманалина, И. Талипова, А. Қойшыбаев, Г. Султанбекова, К. Кубенова, М. Баспаева, С. Мадинова, А. Аманова
Аннотация
Қазақстанда сүт безі обыры әйелдер арасында онкологиялық сырқаттанушылық пен өлім-жітімнің жетекші себебі болып қала береді. Ұсынылған жағдайлар сериясы кардиоуыттылықтың әсерін зерттеу бойынша ағымдағы жоба барысында антрациклинге негізделген химиотерапияны қойдыруға немесе тоқтатуға әкелген жүрек-қан тамырлары оқиғаларын қорытындылауға арналған.
Жағдай 1. Асистоламен сипатталған классикалық жедел кардиоуыттылық. 46 жастағы науқас Ш. 64% сол жақ қарыншаның бастапқы эжекция фракциясымен (LVEF) және 22,4% жаһандық бойлық жүрек деформациясымен (GLS) келді. Доксорубициннің 60 мг/м2 бірінші дозасын және циклофосфамид 600 мг/м2 кейін пациентте асистолияның екі эпизоды байқалды. Оған 80 мг дозада Триметазидин тағайындалды. Нәтижесінде Ш. 455 мг/м2 кумулятивті дозасымен 1 айға кешігіп антрациклиндік терапия курстарын аяқтады.
Жағдай 2. Қарыншалық экстрасистоламен сипатталған субакуталық кардиоуыттылық. Науқас Ж., 47 жаста, 200 мг/м2 доксорубицинмен химиотерапияның 2-ші курсынан кейін (қабылдағаннан кейін 23 күннен кейін) жалғыз, жұптасқан және топтық қарыншалық экстрасистолалар пайда болды. Күніне екі рет 25 мг карведилол және күніне бір рет 80 мг триметазидин тағайындалды. Бір айлық бақылаудан кейін қарыншалық экстрасистолалар жоғалып кетті. Науқас химиотерапияны 400 мг/м2 кумулятивті дозада 1 айға кешігіп аяқтады.
Жағдай 3. Бұрыннан бар жүрек-қан тамырлары ауруларына байланысты ауыр кардиоуттылық химиотерапияны тоқтатумен. 58 жастағы пациент М. LVEF 51%-мен жүрекшелер фибрилляциясы мен жүрек жеткіліксіздігінің дамуына байланысты өте жоғары қауып тобына тағайындалды. М. күніне 2 рет 5 мг эналаприл, 5 мг бисопролол, 50 мг эплеренон, 10 мг дапаглифлозин және күніне 2 рет 150 мг дабигатран алды. Үш айдан кейін антрациклин терапиясы науқастың жағдайының нашарлауына байланысты 260 мг/м2 кумулятивті дозада тоқтатылды (LVEF 41%).
Қорытынды: сүт безі қатерлі ісігімен ауыратын науқастарда өмірлік маңызды химиотерапияны тоқтату немесе кейінге қалдыру олардың өмір сүру болжамын нашарлатады. Ісікке қарсы емдеу кезінде және одан кейін пациенттер үнемі бақылауда болуы керек.
Аннотация
Дисбиоздың себептері экзогендік және эндогендік факторларды қамтиды. Сондықтан, дисбиоз адамға әртүрлі әсерлердің көрінісі болуы мүмкін, бірақ нәтижесінде – бір жағынан қалыпты микрофлораның міндетті өкілдерінің жоғалуына немесе азаюына және әдетте шамалы мөлшерде кездесетін оппортунистік микробтардың көбеюіне әкеледі. Қазіргі динамикалық өзгеретін өмір сүру жағдайында дәрігерлер диагноз қою және кейінгі емдеу кезінде кешенді диагностикалық шараларды жүргізу үшін микробиоценоздың өзгеруін ескеруі керек.
Зерттеудің мақсаты: Әдебиет деректерін талдау негізінде ішек дисбиозын диагностикалаудың себептері мен тиімді әдістерін талдау.
Зерттеу әдістері. "Ішек дисбиозын диагностикалаудың себептері мен тиімді әдістері" тақырыбы бойынша отандық және шетелдік әдебиеттерге әдебиеттік шолу жасалды. Басылымдарды іздеу 2008 жылдан 2023 жылға дейін PubMed, Google Search және elibrary электронды дерек қорларында жүргізілді.
Зерттеу нәтижелері. Денсаулық сақтау дамыған елдерде ғана емес, бүкіл әлемде көптеген жұқпалы емес аурулар мен жағдайлардың (мысалы, астма, тамақ аллергиясы, семіздік, целиакия ауруы, 1-ші және 2-ші типті қант диабеті, ішектің қабыну аурулары, аутизм, Альцгеймер ауруы, Паркинсон ауруы, жүрек ауруы және қатерлі ісік) таралуының айтарлықтай өсуімен көрініс беруде. Бұл патологиялық жағдайлар спектрдің өзгеруімен, пайда болу жиілігімен және адамның қалыпты микробиотасының мөлшерімен бірге жүреді. Адамның микробиотасы қоршаған ортамен өзара әрекеттесу, метаболизм және адам ағзаның дамуы мен физиологиясын реттеуге ықпал етеді. Дисбиозды зертханалық диагностикалау әдістеріне мыналар жатады: тікелей (материалдан тірі микробиотаны оқшаулау) және жанама (микроорганизмдердің, қысқа тізбекті май қышқылдарының (ҚТМҚ), газ сигналдық молекулаларының, ферменттердің тіршілік әрекетімен байланысты өнімдерді анықтау)-нәжістің биохимиялық талдаулары, зәрдің индолы мен скатолын анықтау, тыныс алу сынақтары (сутегі: 14С-гликохолаты немесе 14С с D бар сынақтар -ксилоза), нәжістің немесе жіңішке ішек сұйықтығының газ-сұйық хроматографиясы, масс-спектрометрия.
Қорытынды. Әр түрлі биотоптардың дисбиозын дұрыс және тиімді диагностикалау микробиоманы басқаруға басымдық беруге көмектеседі, бұл өз кезегінде тәуекелді бағалау, дәрі-дәрмектің ашылуы мен тиімділігі, алдын-алу және медициналық терапияның тиімділігін арттырып, бізді тұрақты денсаулық сақтауға жақындатады. Микробиоманы емдеу тізбегін оңтайландыру одан әрі зерттеуді қажет етеді, соның ішінде микробиотаны адам өмірінің әр кезеңіне, жынысына және генетикалық тұрғыда бейімдеудің ықтимал қажеттілігін талап етеді.